Δημητσάνα - Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης Δημητσάνας

Περιγραφή

Δημητσάνα
Ορεινός οικισμός σε υψόμετρο 960μ. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός, χτισμένος προς την κοιλάδα του ποταμού Λούσιου. Υπήρξε σημαντικό πνευματικό και εμπορικό κέντρο κατά την Οθωμανική περίοδο και την Επανάσταση του 1821. κατά τον 19ο αιώνα στη Δημητσάνα διατηρούσε βιβλιοθήκη και δημόσιες σχολές στις οποίες φοίτησαν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Κατά την προεπαναστατική περίοδο και κατά την Επανάσταση ξ Δημητσάνα υπήρξε κέντρο εφοδιασμού των επαναστατημένων Ελλήνων σε πυρίτιδα για την κατασκευή της οποίας καταστράφηκε ένα σημαντικό ποσοστό των βιβλίων της δημόσιας βιβλιοθήκης. Η δημόσια βιβλιοθήκη διατηρείται ακόμη και σήμερα και η οποία διαφυλάσσει εκτός από χιλιάδες τόμους βιβλίων και τη σέλα του αλόγου του Παπαφλέσσα και τη λάρνακα με τα οστά του Παλαιών Πατρών Γερμανού.

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης Δημητσάνας
πρόκειται για το μοναδικό μουσείο υδροκίνησης στην Ελλάδα και ένα από τα λιγοστά στον κόσμο. Βρίσκεται 2χλμ. Νότια της Δημητσάνας στη ροή του ποταμού Λούσιου, και άρχισε να λειτουργεί το 1997, ύστερα από δέκα χρόνια έρευνας και ανακατασκευής των κτιρίων από το Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα της Ελληνικής τράπεζας Βιομηχανικής Ανάπτυξης. Στην περιοχή, από τον 16ο έως τα μέσα του 20ού αι., λειτουργούσαν πολλές προβιομηχανικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούσαν ως κινητήρια δύναμη το νερό καλύπτοντας τις ανάγκες των χωριών και των πολλών μοναστηριών της Γορτυνίας. Από τις περίπου 100 παρόμοιες εγκαταστάσεις που εκμεταλλεύονταν τα νερά του Λούσιου, αυτή που στεγάζει το εν λόγω μουσείο ήταν η μεγαλύτερη. Περιλάμβανε έναν νερόμυλο μαζί με νεροτριβή, ένα βυρσοδεψείο και έναν μπαρουτόμυλο, σήμερα σώζονται χάρη στις αναστηλωτικές εργασίες. Αμέσως μετά την είσοδο του μουσείου είναι εγκατεστημένα μια στέρνα και ένα κιόσκι, στο οποίο έχουν αναρτηθεί χάρτες της περιοχής. Πιο μπροστά υπάρχει το κτίριο στο οποίο βρίσκεται ο αλευρόμυλος και η νεροτριβή και εφαπτόμενο σε αυτό το μικρό διώροφο σπίτι του μυλωνά. Στον τοίχο απέναντι από τον μύλο και τη νεροτριβή μια σειρά φωτογραφιών, σχεδίων και κειμένων βοηθούν στην κατανόηση του τρόπου κατασκευής και λειτουργίας αυτών των δύο υδροκίνητων μηχανισμών και των προϊόντων που επεξεργάζονταν. Απέναντι από την είσοδο του σπιτιού του μυλωνά διακρίνονται τα ερείπια δύο βυρσοδεψείων , ενώ απέναντι από τον μύλο, σε ένα ξύλινο υπόστεγο, είναι τοποθετημένο ένα μικρό καζάνι που χρησίμευε για την παρασκευή ρακής. Ένας λιθόστρωτος δρόμος οδηγεί στο μεγαλύτερο κτίριο του συγκροτήματος, το βυρσοδεψείο, που εφάπτεται με την κατοικία του βυρσοδέψη, όπου σήμερα στεγάζονται τα γραφεία του μουσείου. Το κτίριο του βυρσοδεψείου ξαναχτίστηκε από την αρχή. Στο εσωτερικό του, κάτω από μια εντυπωσιακή ξύλινη στέγη, έχουν αποκατασταθεί όλες οι εργαστηριακές εγκαταστάσεις. Το πλούσιο εποπτικό υλικό της αίθουσας αναφέρεται στην ιστορία της χρήσης του δέρματος και στις φάσεις επεξεργασίας. Ο δρόμος μετά το βυρσοδεψείο οδηγεί σε ένα πλάτωμα, όπου διαμορφώνεται μια φυσική δεξαμενή, ενώ ο μπαρουτόμυλος βρίσκεται στο τέλος των σκαλοπατιών, κοντά στο βυρσοδεψείο. Ο τύπος του μπαρουτόμυλου είναι ίδιος με με τους 14 μύλους που είχαν στηθεί στη Δημητσάνα για την παρασκευή κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα. Λέγεται μάλιστα ότι για την παρασκευή των φισεκιών χρησιμοποιήθηκαν και πολλά σπάνια έγγραφα και σημαντικά χειρόγραφα από τη Βιβλιοθήκη.

Με Ενδιαφερει!